Estranglo-loup
Aconitum lycoctonum
Ranunculaceae
Àutri noum : Tuo-loup, Toro-jauno, Fueio-de-pesou, Touàra, Acounit.
Noms en français : Aconit tue-loup, Coqueluchon jaune.
Descripcioun :Planto renadivo proun grando qu'a de fueio bèn verdo e telado. Li flour soun d'un jaune palinèu emé un casco que resto estré à la baso (au contro de Aconitum anthora). La subsp. presentado eici, ié dison vulparia.
Usanço :L'estranglo-loup es uno planto di proun empouisounanto. Caup d'alcalouïdo (l'acounitino) que paraliso lou cors e majamen l'alenamen, ço que douno la mort. A passa tèms se n'en servié pèr tua li loup e li rèinard e peréu, coume lou rapourto Mistral (TdF), contro li pesou (Fueio-de-pesou). Bèn dousado, a pamens d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto).
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aconitum
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 3 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Bos fres
- Prado à rousèu
- Ribo d'aigo
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Aconitum lycoctonum L., 1753
Vendemarello
Sternbergia lutea
Amaryllidaceae
Autre noum : Vendumarello.
Noms en français : Vendangeuse jaune, Vendangeuse.
Descripcioun :Li vendemarello souvènt apelado croucus (mai que n'en soun pas), flourisson dins lis escoumbre e proche d'oustau, dóu tèms di vendèmi. Aquesto meno, coumuno, trachis en group, li fueio soun larjo (6 à 12 mm), plano e espesso. Li tepalo se tapon à la flourido.
Usanço :Li vendemarello fan de poulìdi flour d'autouno. Aleva acò, couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sternbergia
Famiho : Amaryllidaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Setèmbre à nouvèmbre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Óuriero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnardo
Ref. sc. : Sternbergia lutea (L.) Ker Gawl. ex Spreng., 1825